UBOJE GOSPODARCZE - PIW Pułtusk

ROLNIKU! HODOWCO ZWIERZĄT!

  Powiatowy Lekarz Weterynarii w Pułtusku  przypomina o obowiązkach nałożonych na producentów rolnych odnośnie tzw. UBOJÓW GOSPODARCZYCH tj. produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny(Rozporządzenie MRiRW z dnia 21 października 2011 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny (Dz. U. 2010.207.1370).

Ubojowi na terenie gospodarstwa w celu produkcji mięsa na własny użytek (tzw. ,,ubój gospodarczy”) poddaje się zwierzęta zdrowe, nie pochodzące z gospodarstwa lub obszaru podlegającego ograniczeniom,
Przy uboju zwierząt na terenie gospodarstwa powinny być spełnione wymagania określone w przepisach o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt i o ochronie zwierząt (m.in. przedubojowe pozbawienie zwierzęcia świadomości przez przyuczona osobę: ubój bez obecności osób nieletnich) oraz w przepisach o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych.

CIELĘTA, OWCE, KOZY, ŚWINIE, NUTRIE:

Na terenie gospodarstwa można dokonać uboju zwierzęcia z gatunku bydło w wieku do 6 m-cy życia oraz owcy lub kozy, świni, nutrii w dowolnym wieku.

Posiadacz zwierzęcia lub podmiot prowadzący gospodarstwo inne niż gospodarstwo, w którym zwierzęta były utrzymywane, co najmniej na 24 godziny przed dokonaniem na terenie gospodarstwa takiego uboju przekazuje powiatowemu lekarzowi weterynarii pisemne powiadomienie o zamiarze dokonania takiego uboju oraz w przypadku uboju cielęta do 6-go miesiąca życia, kóz lub owiec składa oświadczenie o zagospodarowaniu na własny koszt materiału szczególnego ryzyka.

Urzędowy lekarz weterynarii wystawia zaświadczenie o przeprowadzeniu badania poubojowego mięsa, jeżeli w wyniku badania poubojowego oraz badania na obecność włośni w przypadku badania mięsa świń, nutrii, dzików, stwierdzono, że badane mięso jest zdatne do spożycia przez ludzi.

Mięso świń, nutrii i dzików nie może zostać spożyte ani przetworzone przed uzyskaniem zaświadczenia.

Zgodnie z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 26 maja 2010 roku w sprawie wysokości kar pieniężnych za naruszenia przepisów o produktach pochodzenia zwierzęcego; paragraf 1 pkt 33 wprowadzenie na rynek mięsa pochodzącego z produkcji mięsa na użytek własny zagrożone jest kara pieniężną w wysokości od 1000 do 5000 zł, oraz paragraf 1, pkt 34 tj. niespełnienie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa na użytek własny zagrożone jest karą pieniężną w wysokości 100-2000 zł.

Wyżej wymienione wymagania weterynaryjne będą restrykcyjnie respektowane podczas kontroli gospodarstw oraz w momencie uzyskania wzajemnie przesyłanych informacji pomiędzy PIW z ARiMR.

Poniżej można pobrać wzór oświadczenia które należy złożyć lub przesłać na adres Inspektoratu.

Praktyczne wskazówki dla rolników w przypadku konieczności uboju zwierząt gospodarskich kopytnych poza rzeźnią

 Ubój z konieczności zwierząt gospodarskich kopytnych poza rzeźnią dotyczy sytuacji, gdy zdrowe zwierzę, np. świnia, owca, koza, krowa, czy koń, ulegnie wypadkowi, np. złamie kończynę, kręgosłup, lub też ulegnie innemu urazowi, który uniemożliwia mu naturalne poruszanie się i tym samym transport do rzeźni. W takiej sytuacji istnieje możliwość uratowania wartości rzeźnej zwierzęcia.

Pytanie 1. Co należy zrobić, gdy zdrowe zwierzę ulegnie wypadkowi ?

 W pierwszej kolejności należy jak najszybciej wezwać lekarza weterynarii zajmującego się leczeniem zwierząt gospodarskich, który stwierdzi czy zwierzę powinno być leczone, poddane ubojowi z konieczności, czy też uśmiercone.

Pytanie 2. Co należy zrobić, jeżeli wezwany lekarz weterynarii stwierdzi, że zwierzę może być poddane ubojowi z konieczności ?

 a) Należy skontaktować się z najbliższą rzeźnią celem ustalenia, czy istnieje możliwość przyjęcia tuszy i narządów wewnętrznych zwierzęcia poddanego ubojowi z konieczności.
Tusza zwierzęcia wraz z przynależnymi do niej narządami wewnętrznymi musi być przewieziona do rzeźni, gdzie urzędowy lekarz weterynarii dokona badania poubojowego i wyda ocenę przydatności mięsa do spożycia przez łudzi. Wydanie takiej oceny jest warunkiem koniecznym wprowadzenia mięsa na rynek, tj. oferowania do sprzedaży i tym samym uratowania wartości rzeźnej zwierzęcia.

 b) Należy poddać zwierzę ubojowi z konieczności.

Pytanie 3. Kto może dokonać uboju z konieczności ?

 Ubój z konieczności powinien być dokonany przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje, tj. takie same jak w przypadku uboju zwierząt w rzeźni.

Pytanie 4. W jaki sposób i w jakich warunkach powinien odbyć się ubój z konieczności ?

  W przypadku uboju zwierząt z konieczności poza rzeźnią posiadacz zwierząt jest zobowiązany do podjęcia wszelkich koniecznych działań, aby jak najszybciej dokonać uboju zwierzęcia, w tym dołożyć starań, aby podczas uboju i działań z nim związanych oszczędzić zwierzętom wszelkiego niepotrzebnego bólu, niepokoju i cierpienia.
 Należy spełnić wymagania dotyczące ochrony zwierząt podczas uboju. Zwierzę powinno być ogłuszone i wykrwawione zgodnie z przepisami określonymi w rozporządzeniu Rady nr 1099/2009 przez osobę posiadającą odpowiednie kwalifikacje.
  Po uboju tusza powinna być wykrwawiona. W miejscu dokonania uboju można również, pod nadzorem wezwanego lekarza weterynarii, usunąć z tuszy żołądek oraz jelita zwierzęcia. Usunięte narządy należy oznakować (w sposób umożliwiający ich identyfikację z daną tuszą) i wraz z tuszą przewieźć do rzeźni.

Pytanie 5. Jakie dokumenty muszą być dostarczone do rzeźni wraz z tuszą i narządami wewnętrznymi zwierzęcia ?

 Do rzeźni wraz z tuszą i narządami wewnętrznymi zwierzęcia muszą być dostarczone następujące dokumenty:
 a) oświadczenie rolnika - stwierdzające tożsamość zwierzęcia oraz zawierające informacje na temat weterynaryjnych produktów leczniczych lub innych środków, jakie podawano zwierzęciu lub wobec niego stosowano, z wyszczególnieniem dat podawania i okresów karencji;
 b) zaświadczenie lekarza weterynarii - stwierdzające korzystny wynik badania przedubojowego, datę i czas przeprowadzenia tego badania, przyczynę dokonania uboju z konieczności oraz informację na temat leczenia, jakiemu poddane było to zwierzę.

Pytanie 6. W jakich warunkach tusza wraz z narządami wewnętrznymi zwierzęcia powinna hyc przewieziona do rzeźni ?

 Tusza zwierzęcia wraz z przynależnymi do niej narządami wewnętrznymi powinna być przewieziona do rzeźni w warunkach higienicznych i najszybciej jak to możliwe. Jeżeli transport potrwa dłużej niż 2 godziny od chwili dokonania uboju zwierzęcia, należy zapewnić warunki chłodnicze dla przewożonej tuszy i narządów wewnętrznych. W przypadku, gdy warunki klimatyczne na to pozwolą, nie ma konieczności poddawania chłodzeniu tusz i narządów wewnętrznych.

Pytanie 7. Co się stanie jeśli lekarz weterynarii uzna, że nie może być przeprowadzony ubój z konieczności ?

 Lekarz weterynarii może stwierdzić, że zwierzę powinno być leczone, albo uśmiercone.
W przypadku gdy podjęta jest decyzja o uśmierceniu zwierzęcia, to:
1) uśmiercanie przeprowadza lekarz weterynarii przez podanie środka usypiającego,

2) tusza może być:
a) poddana utylizacji lub

b) za zgodą urzędowego lekarza weterynarii przeznaczona do skarmiania mięsożernych zwierząt futerkowych (jeżeli chce się uzyskać taką zgodę, należy skontaktować się z powiatowym lekarzem weterynarii).
Ponadto, w przypadku zdrowych zwierząt kopytnych, które uległy wypadkowi, takich jak świnia, owca, koza lub cielę do 6 miesiąca życia, możliwe jest przeprowadzenie uboju zwierzęcia w celu pozyskania mięsa na własne potrzeby. Przy przeprowadzaniu takiego uboju nie jest konieczna obecność lekarza weterynarii, niemniej jednak pozyskane mięso nie może być oferowane do sprzedaży.

Pytanie 8. Co należy zrobić, jeśli nie znajdzie się rzeźni, który zgodziłaby się na przyjęcie tuszy wraz z narządami wewnętrznymi zwierzęcia poddanego ubojowi z konieczności ?

 W tej sytuacji rolnik może zdecydować się na leczenie zwierzęcia, uśmiercenie go bądź przeprowadzenie uboju w celu pozyskania mięsa na własne potrzeby. Jeśli nastąpi śmierć zwierzęcia, zwłoki należy poddać utylizacji, w tym przypadku koszty utylizacji pokrywa Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Pytanie 9.  Czy w każdym  przypadku  prawidłowo  przeprowadzonego  uboju  z konieczności można zagwarantować, że zostanie uratowana wartość rzeźna zwierzęcia ?

 Mięso pozyskane ze zwierzęcia poddanego ubojowi z konieczności, w każdym przypadku poddawane jest badaniu poubojowemu przeprowadzonemu przez urzędowego lekarza weterynarii w rzeźni. Badanie to ma na celu dokonanie oceny, czy mięso jest zdatne, czy też niezdatne do spożycia przez ludzi, zanim zostanie wprowadzone na rynek.
Wartość rzeźna zwierzęcia zostanie uratowana w przypadku, gdy tusza zostanie oceniona jako zdatna do spożycia przez ludzi.
Natomiast gdy tusza zostanie oceniona jako niezdatna do spożycia przez ludzi, poddawana jest utylizacji (kto ponosi koszt utylizacji zależy od umowy jaka została zawarta pomiędzy rolnikiem a podmiotem prowadzącym rzeźnię) bądź za zgodą urzędowego lekarza weterynarii przeznaczona jest do skarmiania mięsożernych zwierząt futerkowych.

Pytanie 10. Czy w przypadku oboju z konieczności wymagane jest powiadomienie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa?

 W każdym przypadku przeprowadzenia uboju z konieczności zwierząt z gatunku bydło, owce, kozy lub świnie, konieczne jest powiadomienie o tym zdarzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Należy pamiętać, że ubój bydła, owcy lub kozy należy zgłosić w terminie 7 dni, natomiast ubój świni w terminie 30 dni od dnia dokonania uboju z konieczności.

Opracowano w:
Departamencie Bezpieczeństwa
Żywności i Weterynarii
Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi